Barsak içeriği ve gazın distale ilerlemesi tamamen veya kısmen engellenmiştir.
Barsak tıkanıklıkları mekanik veya paralitik (nörojenik) nedenlere bağlı oluşabilir.
Basit tıkanıklıkta etkilenen segmentin kan akımında bir bozukluk yoktur. Strangülasyonda ise tıkalı segmentin kan akımı bozulmaya başlamıştır.
Tam tıkanıklıkta tıkalı segmentten distale gaz veya sıvı geçişi mümkün olmaz. Perforasyon, nekroz gibi komlikasyonlar daha çabuk gelişir. Kısmi tıkanıklıkta ise gaz ve bir miktar lümen içeriği tıkanıklıktan ileriye geçebilir.
Mekanik tıkanıklığın en sık görülen neden karın içi yapışıklıklardır. Bunu tümörler ve fıtıklar takip eder.
Barsak tıkanıklığında en önemli semptomlar karın ağrısı, gaz-gaita çıkaramama, bulantı-kusma ve distansiyondur. Strangulasyonda ateş, taşikardi gibi sistemik bulguların yanı sıra sürekli bir karın ağrısı ve peritonit bulguları vardır.
Tablo 2: Barsak tıkanıklığında semptom ve bulgular
Oral alım kesilir, nazogastrik dekompresyon ile sindirim kanalı içindeki sıvı ve gaz miktarı azaltılır. Konservatif olarak izlenecek hastalara hastanın durumuna göre idrar sondası ve santral venöz katater yerleştirilmesi hastanın hemodinamik olarak takibini kolaylaştırır.
Başlangıç değerlendirmeleri sonrasında barsak tıkanıklığı tanısı konulup acil ameliyat gerekmediği düşünülerek konservatif tedaviye başlanan ancak ilerleyen saatler içinde acil ameliyat endikasyonları gelişenler (tam tıkanıklık veya barsak iskemisi) ile birlikte şikayetleri 3-4 gün içinde düzelmeyenler ameliyat edilmelidir. Konservatif tedavi için en uygun hastalar tıkanıklığın yapışıklığa (bride) bağlı oluştuğu düşünülen hastalardır.
Barsak içeriğinin geçişine engel oluşturacak herhangi bir problem olmamasına rağmen sindirim sisteminde transitin sağlanamamasıdır.
Daha çok jinekolojik, ürolojik veya ortopedik ameliyatlar sonrası kolonun otonomik aktivasyonundaki bozukluğa bağlı olarak kolonik motilitenin bozularak segmenter dilatasyon oluşmasıdır
Hastaların çoğunda konservatif önlemler ile (nazogastrik dekomporesyon, oral alımın kesilmesi, intravenöz sıvı) sorun giderilir.