Tiroid bezinin fazla hormon sentezlemesi sonucunda ortaya çıkan tabloya hipertiroidi, tiroid dışı nedenlere bağlı olarak gelişen veya tiroid folikül destrüksiyonu ile ortaya çıkan tabloya da tirotoksikoz denmektedir. Hipertiroidinin birçok sebebi olmakla beraber, Graves hastalığı, toksik multinodüler guatr ve soliter tiroid adenomu cerrahi açıdan özellikle önemlidir. Tanıda serum TSH düzeylerinde azalma, serum T3 ve T4 düzeylerinde yükselme, iyot uptake artışı yardımcıdır.
Hipertiroidili hastalarda sinirlilik, duygusal tutarsızlık, saldırgan tavır, sıkıntı ve bazen delüzyonlar (hezeyan, sanrı, paranoya) gibi psikolojik değişiklikler, uykusuzluk, artmış terleme, ısıya dayanamama, yüz kızarıklığı (dolaşımda artmış tiroid hormonlarının oluşturduğu vazodilatasyona bağlı), deride ve saçlarda incelme, dökülme ve tırnaklarda yumuşama, graves hastalığı, susuzluk, halsizlik, omuz kaslarında zayıflık ve merdiven çıkarken zorlanma gibi kas ve sinir hastalıkları (en sık görülen nöromusküler belirtiler tremor ve proksimal nöropati), iştah artmasına rağmen kilo kaybı, istirahat taşikardisi (kalbin hızlı atması), çarpıntı, atrial fibrilasyon, nefes darlığı, bacak şişliği, diyare, yağlı dışkılama, kusma, anoreksi gibi belirtiler ve guatr, tremor, göz bulguları, splenomegali, jinekomasti, palmar eritem ve kemik metabolizmasının artmasına bağlı olarak hiperkalsemi gibi bulgular mevcuttur.
Yüzde 85’lik bir oranla hipertiroidinin en sık görülen formu graves hastalığıdır. Kesin nedeni bilinmemekle birlikte sistemik otoimmün bir hastalık olduğu kabul edilmektedir. En sık 40-49 yaşları arasında görülür ve kadınlarda 6-7 kat daha fazladır. Tiroid yaygın ve simetrik olarak büyümüştür.
Tedavide antitiroid ilaçlar ile medikal tedavi, radyoaktif iyot 131 ile ablasyon tedavisi ve cerrahi (subtotal veya total tiroidektomi) yer alır. Hastanın öncelikle antitiroid tedavi ile normal tiroid fonksiyonlarına dönmesi gerekmektedir. En yaygın olarak kullanılan ilaçlar tionamidlerden propiltiyourasil (PTU) ve metamizoldur (tapazole). Bu ilaçlara cevap alınamadığı hallerde radyoaktif iyot tedavisi veya cerrahi uygulanabilir. İlaç tedavisinin belirtilerin uzun süreli sönmesini sağlaması durumunda ve subtotal tiroidektomi sonrası hastalığın tekrarında ve ameliyatı tolore edemeyecek hastalarda radyoaktif iyot tedavisi uygulanabilir. Ameliyatta bilateral subtotal lobektomi veya bir tarafa lobektomi ve diğer tarafa subtotal lobektomi yapılır. Cerrahi tedavi ile hipertiroidi, olguların yaklaşık %97’sinde hemen düzelir. Total tiroidektomi sadece hastalığın ileri düzeyde olduğu hastalarda ve büyük guatrlarda nüksün önlenmesi için uygulanmalıdır.
Graves’ hastalarının yaklaşık yüzde 50’sinde oftalmopatinin klinik bulguları saptanır. (Oftalmopati, tiroidin neden olduğu bir göz hastalığıdır.) BT ile bu oran yüzde 90’ı geçer. Bulgular arasında göz kapağı büzülmesi, takılması ve düşmesi, göz içi bazıncın artması, eksternal oftalmopleji, göz çukurunun üstünde ve altında şişlik, daha az sıklıkla konjesyon ve ödem, kornea ülserleri, çifte görme şikayetleri görülür ve körlükle sonuçlanabilir.
Hipertiroidi multinoduler guatrın (MNG) geç bulgusudur. Tedavide PTU ve metamizol ile ötiroid durum sağlandıktan sonra cerrahi veya cerrahiyi tolore edemeyecek olan ve yaşlı hastalarda radyoaktif iyot uygulanır.
Otonom çalışan soliter bir dominant nodülün TSH’tan bağımsız olarak fazla tiroid hormonu salgılaması ile ortaya çıkar. 20-40’lı yaşlarda daha sık gözlenir. Hemen her zaman selimdir. Özellikle gençlerde tercih edilen tedavi seçeneği cerrahidir.
Hashimoto tiroiditinde tiroid foliküllerine karşı gelişen otoantikorların folikül hasarına neden olup açığa çıkan hormonların geçici olarak hipertiroidi benzeri bir tablo oluşturmasıdır. 30-50 yaş arası sık görülür. Sadece beta blokerler yeterlidir.
Mol hidatiform gebeliği, koryokarsinomlar veya testisin embriyonal karsinomunda artan insan koryonik gonadotropininin (hCG) tirotropik etkisi hipertiroidi oluşturur. Ovaryan tümörlerde genellikle teratomda ektopik tiroid dokusunun bulunması struma ovari olarak adlandırılır ve yaklaşık yüzde 15 hastada klinik hipertiroidizm mevcuttur. Hamilelerde de yüksek hCG seviyesi veya yüksek tiroid stimülasyonu yapan hCG’ye bağlı olarak hipertiroidi gelişebilir.
Yaşamı tehdit eden ve acil olarak tedavi edilmesi gereken bir durumdur. Tedavi edilmediğinde ölüm oranı yüzde 10-15 kadardır.
Tedavide yüksek doz PTU (200-250 mgX 6), iyot ve beta blokerler kullanılır.
Tüm Hakları Saklıdır. Bu sitede yer alan bilgilerin hiç biri tedavi amaçlı olarak hazırlanmamıştır. Sitede anlatılan hiç bir tedavi şeklini kesinlikle doktor kontrolünde deneyiniz. Aksi takdirde doğacak herhangi bir problemden hiç bir şekilde site yönetimi ve turgutipek.com sorumlu değildir. Bunun haricinde ise izin almaksızın sitede yer alan hiç bir materyal paylaşılamaz! Paylaşanlar ve dağıtanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır!..
